طرحی ابلهانه که نتیجه ای اسفناک خواهد داشت…

ندای اصفهان- جمال طاهری/

مديريت در ايران مدت هاست در موضوعات مختلف مورد چالش است. چالشي كه بيشتر به نداشتن تخصص و علم و دانش در برخي مديران و مشاورانشان بر مي‌گردد. اما اين ضعف مديريتي در سايه احكام دستوري و يك طرفه معمولا به خوبي ديده نمي‌شود مگر زماني كه اثرات سوء خود را در جامعه گذاشته باشد. به حمدالله به لطف رسانه‌ها برخي از اين نوع نگرش هاي مديريتي قبل از اجرا، با خبري شدن خود نا‌خواسته به بوته نقد گذاشته مي‌شوند و همين نقدهاست كه گاه به داد سيستمي كه مديران نالايق دارد مي‌رسد. نقدهايي كه قدرت و توانايي رسانه را نيز نشان مي‌دهد.

اخيرا در خبرها خبري منتشر شد كه شگفتي خيلي‌ها را بر انگيخت، خبري كه در ظاهر امر طرحي نو را براي سلامت جامعه نويد مي‌داد:

«رئیس ورزش همگانی اعلام کرده است، طرحی از سال آینده اجرایی خواهد شد که بر اساس آن سربازان در پایان خدمت دوره ضرورت، برای دریافت کارت پایان خدمت خود حتما باید از آمادگی جسمانی برخوردار باشند. به این ترتیب سربازان در ابتدای ورود به دوران خدمت، سنجش وزن و BMI بدنی می‌شوند و در صورت داشتن اضافه وزن و نداشتن آمادگی جسمانی، در طول دو سال خدمت باید این ایرادها را جبران کنند.»

ظاهر اين خبر البته خوش است و نويد تلاش براي بهبود سلامت جامعه و جوانان آن هم در عنفوان جواني را مي‌دهد اما چنين طرحي بيانگر سوء مديريت در نهاد مربوطه نيز هست، سوء مديريتي كه بدون در نظر گرفتن جوانب يك طرح به وضوح خود را نشان مي‌دهد. مسئولين مربوطه هرچند نيت‌شان خير است اما از ضعف مديريت و برنامه ريزي شديدي رنج مي‌برند. چراكه آثار اين طرح عجيب را به درستي بررسي نكرده‌اند. همه مي‌دانيم كه اعتياد در دوران سربازي به يكي از مشكلات جامعه ما تبديل شده، جوانان زيادي را ديده‌ايم كه بعد از سربازي با اعتياد‌هاي مختلف كه شايع‌ترين آنها كشيدن سيگار است روبرو شده‌اند. مهمترين دليل اين اعتياد هم به جز ترغيب دوستان و محيط نامناسب كه در برخي پادگان ها خواسته و ناخواسته ايجاد مي‌شود بيشتر فشارهاي رواني‌اي است كه در اين دوران فرد را متأثر مي‌كنند.

حال فرض کنید سربازي را كه به هر دليل از دلايل ارثي گرفته تا اكتسابي نتواند وزنش را به وزن دلخواه مسئولين برساند، در چنين مواقعي آن هم در دنياي امروز مواد مخدر از جمله شيشه و مواد لاغركننده غير مجاز كه به فرد آسيب هاي جدي مي‌زنند بازار خوبي در پادگان و يا خارج از پادگان ها پيدا خواهند كرد. ممكن است مسولين بگويند ما به شدت مراقب ورود اين مواد به پادگان ها خواهيم بود (كه خودشان نيز مي‌دانند چنين كاري چندان عملياتي نیست) اما بيرون پادگان را چه خواهيد كرد؟!

ورزش همگانی یا…

طرح فوق علاوه بر ضعف هاي كاربردي، وقتي اينچنين به راحتي رسانه‌اي مي‌شود (آن هم با چنين قاطعيتي) بيانگر سوء مديريت ما در زمينه سربازان و دوران سربازي است. متاسفانه برخي مسئولين بحث فرهنگ و فرهنگ‌سازي را با اجبار و مجبور كردن‌هاي غير اصولي اشتباه گرفته‌اند.

اگر دوران سربازي را بطور اصولي و فارغ از برخي سنت هاي رضاخاني كه در برخي پادگان ها هنوز اعمال مي‌شود ببنيم، اين دوسال فرصت خوبي براي تربيت نسلي ورزشكار به معناي واقعي است.

بسياري از پادگان ها فضاي مناسبي براي نهادينه شدن ورزش دارند. و حتي فراتر از ان پادگان ها مي‌توانند به محلي براي استعداديابي نيز تبديل شوند. مثلا ورزش كم هزينه دو كه در ميادين مهم و معتبر جهاني مثل المپيك بيش از 100 مدال را مي‌تواند به بار بياورد در ايران هنوز محجور مانده و پادگان ها مي‌توانند تا حدودي اين ضعف را پوشش دهند؛ هرچند ممكن است سن افراد براي اين كار بالا رفته باشد ولي بازهم جاي اميد هست. از سويي ديگر پادگان ها مي‌توانند با توجه به وقت آزاد سربازان و تخصص هاي افراد تحصيل كرده به ورزشگاه هاي واقعي تبديل شوند. ورزشگاه هايي كه بعد از دو سال ضامن سلامت رواني و اجتماعي جامعه هستند. كافي است برخي زيرساخت ها را كه گاها هزينه چنداني هم ندارند تامين كرد و البته انگيزه‌هاي بيروني اين جوانان را هم گسترش داد؛ مثلا بجاي اجبار سرباز به ورزش براي لاغري كه كاري بسيار ابلهانه خصوصا در آن سن است، با دادن امتيازاتي مثل وام اشتغال، جوايز نفيس و… به سرباز اميد بدهيم كه مي‌تواند با انجام اعمال ورزشي هم سلامت خود را تضمين كند و هم پس از دوران سربازي آينده مطمئن‌تري را براي خود ترسيم نماید.

اما حقيقت امر بسيار بدتر از آن است كه بخواهيم در مورد آن صحبت كنيم؛ فراموش نمي‌كنم در دوران سربازي نظام ارشدسالاري در سربازان صفر كار را به جايي مي‌رساند كه اين سربازان خصوصا جديدالورودها تحت فشار اين نظام تاب و توان از دست مي‌دادند. حتي در يكي از مهمترين پادگان هاي كشور در تهران اين نوع نظام كه به جا مانده از دوران جاهليت قبل از انقلاب بود و بطور نامحسوس از سربازان قبلي به بعدي به ارث رسيده بود در آسايشگاه افسران كاري كرد كه مسئول بازرسي وقت از نوع رفتارهاي غير انساني خود سربازان در قبال هم گله‌مند بود. البته احتمالا اين مورد در همه پادگان ها صادق نبوده و نيست ولي در آن پادگان در وسط پايتخت جاي تأمل داشت. نظام فوق در سربازان صفر كاري مي‌كرد كه سرباز حتي در ماه مبارك رمضان هم رمقي براي روزه گرفتن نداشت چرا كه سربازان ارشد‌ اجازه استراحت به آنها نمي‌دادند و با كارهاي بيهود مثل جمع كردن برگ و كندن علف دور پادگان و… وقت و توان سربازي را كه شب نيز بايد براي نگهباني بيدار مي‌بود و فردايش هم به عنوان خدمه تمام وقت در اختيار يگان خود مي‌بود به كلي مي‌گرفت. در كنار اين نوع رفتارها در برخي پادگا نها سربازان آنقدر از آزادي عمل عجيب و غريب برخوردارند كه نوعي بي‌بند وباري و حتي عدم احترام به مافوق راسبب مي شد.

نبايد گذاشت وقت و عمر سرباز در اين دوران حساس به بيهودگي و بطالت بگذرد. اهتمام به ورزش همراه با مشوق هاي كافي مي تواند سربازاني سالم با تفكراتي توانمند به جامعه تحويل دهد و اين نيازمند عزمي جدي است.

برچسب‌ها: جمال طاهری, خدمت سربازی, کارت پایان خدمت, نظام سلامت, ورزش همگانی

مطالب مرتبط

• سربازی پولی و افزایش سقف بودجه چگونه موجب بی‌عدالتی و تورم می‌شود؟

• خرید خدمت سربازی سال آینده امکان پذیر می‌شود

• خدمت سربازی فرصت آموختن ارزش‌های اسلامی است