تکلیفی شرعی به نام حضور در انتخابات

ندای اصفهان- زهرا رمضانی (مهندسی کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان)

شاید یکی از پرتکرارترین خبرهایی که هر از چند گاهی در اخبار می‌شنویم، خبر برگزاری انتخابات در کشورهای مختلف دنیا باشد. با رشد بینش سیاسی مردم دنیا، کمتر حکومتی پیدا می‌شود که حرف از مردم و دموکراسی نزند؛ حتی حکومت‌های سلطنتی هم نمی‌گویند ما برخلاف میل و صلاح مردم حرکت می‌کنیم. از طرفی در دنیای امروز دخالت مردم در امور کشور از حقوق مسلم مردم و یکی از ملاک های توسعه‌یافتگی کشور‌ها است.

اما این موضوع در کشور ما از یک حق طبیعی مردم پا را فراتر گذاشته و چنان که امام خمینی می‌فرمایند:

«وصیت من به ملت شریف آن است که در تمام انتخابات، چه انتخابات رئیس جمهور و چه نمایندگان مجلس شورای اسلامی و چه خبرگان… در صحنه باشند. عدم دخالت ملت، از مراجع و علمای بزرگ تا طبقه‌ی بازاری و کشاورز و کارگر و کارمند همه و همه مسئول سرنوشت کشور و اسلام می‌باشند؛ چه در نسل حاضر و چه در نسل‌‌‌های آتیه؛ و چه بسا در بعضی از مقاطع، عدم حضور و مسامحه، گناهی باشد که در راس گناهان کبیره است.» (وصیت نامه الهی سیاسی رهبر کبیر انقلاب اسلامی)

مقام معظم رهبری نیز می فرمایند: «در حقیقت انتخابات و حضور مردم در صحنه‌ی انتخابِ رئیس جمهور، نمایندگان مجلس و یا سایر انتخاب‌هایی که می‌کنند، هم حقّ مردم است، هم تکلیفی بر دوش آن‌ها است. در نظام اسلامی، مردم تعیین‌کننده‌اند. این هم از اسلام سرچشمه می‌گیرد.» (بیانات در مراسم سالگرد رحلت امام خمینی(ره)، ۱۳۸۰/۰۳/۱۴)

در نظام سیاسی اسلام، از مشارکت سیاسی به‌ عنوان حق و تکلیف مردم یاد شده است. طبق تعابیری که از امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری(حفظه) بیان شد، انتخاب کردن و رأی دادن، هم یک حق برای مردم است و هم یک تکلیف شرعی در ردیف دیگر تکالیف شرعی و شاید بالاتر از برخی تکالیف دیگر است.

در نگاه اسلامی منشأ تمامی حقوق، خداوند است و اوست که نظام حقوق و تکالیف را برای زندگی بشر تعریف کرده و از طریق فطرت و ارسال شریعت نبوی در اختیار بشریت قرار داده است. یکی از این حقوق، «حق تعیین سرنوشت» است که در نظام سیاسی اسلام به‌عنوان یکی از ارکان مهم شکل‌گیری حکومت اسلامی محوریت دارد. از آنجا که در اسلام، رأی و انتخاب ملت در عرصه نصب کارگزاران حکومت اسلامی اعتبار دارد، ملت حق دارند که در انتخابات حاضر شوند و به نامزد مورد علاقه خود رأی دهند.

در به‌کارگیری تعبیر تکلیف، نکته دیگری نیز نهفته است و آن این‌که عمل به تکلیف مستلزم رعایت چارچوبی است و با رعایت اصول و قواعدی معنا می‌یابد؛ در نگاه تکلیف‌مدارانه به انتخابات، شخص باید در درجه اول به دنبال کشف وظایفش باشد و در درجه دوم، عمل کردن به این وظایف مهم است.

وظیفه اول ما

به نظر می رسد وظیفه‌ی اول ما، مشارکت و حضور پرشور و نشاط در انتخابات است، حضوری که می تواند استقامت کشور را در مقابل دشمنی‌ها زیاد کند و دشمن را از فکر ضربه زدن منصرف کند.

دشمنانی که از ماه ها قبل از انتخابات سعی دارند عده‌ی کمی به پای صندوق‌های رای بروند تا در دنیا نشان دهند که مردم ایران به نظامشان «نه» گفته‌اند.

قطعاً آن هایی که به خاطر «نه» گفتن به نظام، پای صندوق نمی‌آیند، درصد خیلی کمی‌اند و البته قطعاً هستند کسانی که به خاطر یأس از بهبود شرایط و نارضایتی از وضعیت معیشتی، اقتصادی، فرهنگی و… به پای صندوق های رأی نمی‌آیند.

وجود بخشی از مشکلات در کشور ما، طبیعی و بخشی دیگر به دلیل سوء مدیریت‌ها است که فشارهای زیادی نیز بر مردم کشور وارد کرده است. راه صحیح حل معضلات ناشی از سوء مدیریت‌ها، مشارکت سیاسی و تلاش برای انتخاب کاندیدای اصلح و کنار گذاشتن ناکارآمدان است، نه قهر با صندوق‌های رأی! در واقع، این حضور فعال در انتخابات و گزینش بهترین‌ها و آن‌هایی که برنامه و راهکاری برای حل معضلات کشور دارند، می‌تواند راهگشای مشکلات کشور باشد.

البته با کمی دقت می توان فهیمد که حضور پرشور تازه ابتدای راه است و آنچه دارای اهمیت بیشتری است، حضور آگاهانه و مبتنی بر تشخیص انسان است.

«مردم باید به فکر شناخت اصلح باشند؛ چون امر کوچکی نیست. مسأله‌ی انتخابات، مسأله‌ی سپردن سرنوشت بخش عمده‌ی امکانات کشور به یک نفر و یک مجموعه است. سرنوشت مسائل اقتصادی، مسائل فرهنگی، روابط خارجی و مسائل گوناگون دیگر تا حدود زیادی به این قضیه وابسته است.» (بیانات آیت الله خامنه ای در دیدار جمعی از مردم گیلان، ۱۳۸۰/۰۲/۱۱)

وسیله تشخیص

ما در شرایطی هستیم که وسیله تشخیص هم در اختیار ماست، از جمله آن، برنامه‌هایی است که از صدا و سیما پخش خواهد شد. تشخیص‌ها هم متفاوت است. ممکن است تشخیص یک نفر با تشخیص شخص دیگر مخالف باشد؛ این یک امر کاملا طبیعی است. ممکن است شما به یکی از نامزدها علاقه‌مند شوید، رفیقتان به یک نامزد دیگر؛ این نباید موجب شود که ما مردم در مقابل هم قرار بگیریم.

قانون انتخابات اصلاً برای همین است که هرکس بنابر تحقیق و تشخیص خودش بتواند آزادانه به فردی رأی بدهد و قطعاً افراد داخل یک جامعه اختلاف نظر و دیدگاه دارند اما نباید بگذاریم که به خاطر علاقه‌مندی یک دسته به یک نامزدِ ریاست جمهوری و دسته‌ی دیگر به یک نامزد دیگر، بین آحاد مردم شقاق و اختلافی پیدا شود. بالاخره اکثریت و اقلیتی هست، ضابطه‌ و قانونی هست؛ بر طبق آن عمل خواهد شد و ما مردم نباید با هم کدورت بیجا درست کنیم و یک جامعه‌ی چند قطبی بسازیم.

تلاش برای حضور حداکثری خود و اطرافیانمان، شناخت اصلح، پرهیز از کدورت‌های بیجا، اعتنا نکردن به زبان‌های بی‌تقوا و ناامیدکننده، حفظ آرامش سیاسی کشور، بصیرت و هوشیاری از جمله وظایف مردم برای عمل به تکلیف شرعی‌شان است. تکلیف و عمل صالحی که فقط یک روز برای انجام آن وقت هست و اثری که از خود برجای می‌گذارد حداقل چهار ساله است و چه بسا با تصمیماتی که رئیس جمهور منتخب می‌گیرد اثرات این انتخاب تا سالیان سال، محسوس باشد.

روز انتخابات روز تعیین سرنوشت کشور و مردم حداقل برای چهار سال است، و این موضوع مسئله‌ی کمی نیست پس بایستی برای این روز سرنوشت‌ساز آماده شویم.

انتهای پیام/

برچسب‌ها: اصلح, انتخابات, تکلیف, زهرا رمضانی, وظیفه

مطالب مرتبط

• انتخابات و حاکمیت سیاسی ملت/ گفتار منتشر نشده از جلال الدین فارسی

• مردم درباره گرانی‌ها به دولت شک کرده‌اند/ شریعتی: اقدام روحانی مقدمه مذاکره بود؛ وابستگان دو طرف دیدار کرده‌اند

• مردم، حزب و انتخابات مجلس خبرگان