تفاوت نوجوان گذشته و امروز

ندای اصفهان- سمیه نوری

دوره نوجوانی (Adolescence) دوره گذار از کودکی به بزرگسالی است. سن نوجوانی از ۱۱ سال شروع و تا ۱۹ سالگی ادامه دارد. امام صادق عليه السلام در مورد این دوران می فرمايند: نوجوانان را دريابيد زيرا زودتر از ديگران به كارهاي خير روي مي‌آورند. (وافي، ج1، ص210)

با توجه به روایت در می یابیم، دوره نوجوانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لازم به ذکر است نوجوانان ما آینده کشور خود را رقم خواهند زد و سرمایه گذاری بر روی آنها وظیفه مشترک کانون خانواده، نظام اجتماعی، آموزش و پرورش و در نهایت نگاه راهبردی حاکمیت است. سرمایه گذاری امروز ما بسیار کم هزینه تر و اثربخش تر از درمان ناهنجاری های اجتماعی در آینده ای نه چندان دور خواهد بود.

یکی از مهمترین موضوعاتی که نوجوان با آن درگیر است موضوع بحران هویت و پذیرش الگوست. نوجوان دیروز، والدین خود را به عنوان یک الگو و راهنما می دانست. داده‌هایی همچون دین، آداب و رسوم زندگی و… را از طرف آنها دریافت می‌کرد و می‌پذیرفت ولی، نوجوان امروز این داده‌ها به کارش نمی‌‌آید. چرا؟

از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۱ میلادی رشد آی کیو (ضریب هوش تحلیلی) جهش فوق العاده ای داشت، که این موضوع یکی از دلایل تفاوت نوجوانان دیروز و امروز است. افراد جامعه کنونی از نسل قدیم (متولدین 1995میلادی به قبل) و نسل جدید (متولدین 1995 میلادی به بعد) تشکیل شده است. متوسط آی کیو در نسل قدیم بین ۱۱۵ تا ۱۱۷ و در نسل جدید از ۱۲۷ تا ۱۳۷ است. اگر آی کیو فرد از ۱۳۰ بالاتر باشد فرد نابغه به حساب می آید. لازم به ذکر است فرد نابعه 3 نشانه دارد: 1-کنجکاوی بالا 2-ریسک پذیری شدید 3-قانونگریزی.

این قابل اثبات است که، آی کیو زیاد به همان نسبت که خوب است در بعضی موارد بد جلوه می کند. اگر اطلاعاتی که می خواهد به اندازه به او ندهند خودش اطلاعات را دریافت می کند که در این صورت ممکن است از مکان های نادرست و یا بیش از اندازه ای که باید بداند دریافت کند. والدین باید بپذیرند که نوجوان امروز از آنها بسیار باهوش تر و جلوتر می‌باشد. نوجوان نسل جدید فقط عقل را می شناسد، مفاهیم عقلی را سرلوحه زندگی خود قرار می دهد. حال که والدین پذیرفتند که باید اطلاعاتشان را بالا ببرند باید با زبان عقل با فرزندشان صحبت کنند.

در نسل جدید ای کیو (EQ) نیز به شدت پایین آمده است، که این موضوع نیز یکی از دلایل تفاوت نوجوانان دیروز و امروز است. ای کیو همان هوش هیجانی عاطفی است که وظیفه کنترل و مدیریت احساسات و هیجانات فرد در ارتباط با دیگران را داراست. به همین دلیل است که نسل قدیم حرمت پدرها و مادرها را نمی شکستند، اما امروزه برخی از نوجوان ها و جوان ها، با والدین یا بزرگترهای خود با گستاخی رفتار می‌کنند. راه حل بالا بردن EQ، ابراز محبت و عاطفه به فرزند است. والدین باید بدانند نباید با رفتارهای چکشی و سلبی با فرزندان خود برخورد کنند. در واقع نوجوانان باید احساس کنند مربیان و خانواده، دوست‌دار آن‌ها بوده و قصدشان هدایت و سلامت روحی و روانی او است.

در نسل جدید تکنولوژی هم جهش فوق العاده ای داشت، که این موضوع نیز یکی از دلایل تفاوت نوجوانان دیروز و امروز است. این جهش سبک زندگی والدین را نیز تغییر داد. امروز به همان نسبتی که ابزار شناخت و معرفت افزون تر شده و دستیابی به کتب و منابع معرفتی سهل تر گشته است، عوامل غفلت آفرین نیز فزونی یافته است. برخی از والدین به جای بالابردن داده هایشان، در زمین دشمن بازی کردند. سناریو و نقشه دشمن ارائه الگو و سبک زندگی غربی، ریختن قبح گناه و عادی سازی آن است. تا حدی که در جامعه اسلامی مادر از معلم می خواهد به فرزندش نماز را آموزش ندهد و جشن تکلیف برای دخترش برگزار نشود.

عاقبت حضور در فضای مجازی بدون داشتن سواد رسانه ای، قرار گرفتن در چنگال افرادی چون «شاخ‌های اینستاگرامی» خواهد بود، افرادی که تمام هم و غمشان اجرای سناریو دشمن است. معمولا این افراد تابع اصول اخلاقی نبوده و رفتارهای نامتعارفی را به راحتی در معرض دید میلیون‌ها مخاطب قرار می‌دهند. با ریختن قبح گناه و عادی سازی آن، می خواهند نسلی که می تواند میلیونها سلیمانی بسازد، نسلی خمود، بی خاصیت و بی مسئولیت پرورش یابد. دشمن می خواهد با خیال راحت امنیت و تمامیت ارضی کشور را هدف قرار دهد.

والدین و نوجوان دیروز، اگر در دنیای واقعی می بایست از خود مراقبت میکرد، پدر و مادر نوجوان امروز باید راه نفوذ را از شصت جهت بر شیاطین بیرونی ببندد، تا بتواند هویت و شخصیت و معنویت خود را حفظ کند و طبیعی است که این پیروزی، بسیار ارزشمندتر است.

در نتیجه، از آنجایی‌که نوجوانان در کشور ما جزو منطقی‌ترین قشرهای جامعه هستند و در جستجوي هويت خويش، پس والدین باید تكيه گاه آنان باشند. اگر پدر و مادر دین مدار باشند قطعا در چنین منجلاب هایی قرار نخواهند گرفت و فرزندانی دینی تربیت خواهند کرد. دين افق ديد نوجوان را از دنياي مادي فراتر برده و او را در برابر ناكامي‌ها مقاوم مي‌سازد. نياز به خدا و داشتن ارتباط قلبي با او كه نيازي فطري است، از كانال دين ارضا مي‌شود و عدم ارضا ناآرامي را به دنبال دارد.

انتهای پیام/

برچسب‌ها: آی کیو, سمیه نوری, نوجوان, هوش هیجانی, هویت

مطالب مرتبط

• سید جعفر هاتف الحسینی پژوهشگر میسیولوژی: تغییر دین در نتیجه بحران هویت اتفاق می‌افتد

• دنیای نوجوان، نیاز آنها به گروه دوستی و رفاقت

• سهم اصفهانی‌ها از جوایز جشنواره کودک و نوجوان