سال 93 هم نوشتم، اما گوش شنوایی نبود و نیست! سال 93 که مهندس علی کلباسی پس از 13 سال سیطره بر صدا و سیمای مرکز اصفهان کنار گذاشته شد، نوشتم که:
معمولاً در مراسمهای تودیع این حضرات چنان گل و بلبل سخن گفته میشود که مردم متحیر میمانند که واقعاً هیچ نقطه منفی در کارنامه ایشان نبوده است؟ و اصولاً پس از پایان دوران مدیریت یک مسئول آیا میتوان از او کارنامهای واقعی -نه شعاری- خواست و از او سؤال کرد؟
اینک چرخ زمانه باز چرخید و دکتر مسعود احمدی افزادی را با خود از اصفهان برد. احمدی افزادی که شاید بتوان او را «خانمزاده» نامید، فرزند یکی از زنان نماینده ادوار مجلس است و میگفتند سوابق مدیریتی خوبی دارد. کسانی مانند من هم که چشمانتظار نفس تازهای در رسانه بودند، شادمان شدند که تحولی در پیش است.
امروز اما پس از سه سال و اندی نه تنها پیشرفتی در مسیر صدا و سیمای اصفهان دیده نمیشود، بلکه بر اثر نوع مدیریت واپسگرای احمدی افزادی دست رسانه را خالیتر از همیشه میبینیم.
مدیر کل سابق صدا و سیمای مرکز اصفهان در آیین تودیع خود با تشریح وظایف رسانه ملی گفت: «توجه به برنامهسازی مردممحور، میلمداری و نیازگرایی در برنامهسازی، استودیوگریزی و ارتقای زیرساختهای مرکز اصفهان از جمله راهبردهای 4 ساله در مرکز اصفهان بود.»
وی به پوشش خبری لحظهای در استان و فراتر از استان اشاره کرد و گفت: «با ایجاد زیرساختهای قوی و مجهز شدن به امکانات فنی روز، اطلاعرسانی با سرعت بالایی انجام میشود.»
شعارهای زیبایی است، اما آیا فرصت نقد و بررسی هم هست؟ یا مدیران از سبک «بزن در رو» استفاده میکنند و پس از پایان دوره آنان نه بازخواستی وجود دارد و نه ارزیابی. آن قدر هم در تودیع آقایان، حضرات میهمان مدح و ثنا میکنند که دیگر کسی جرئت بیان خطاهای ایشان را ندارد.
پیداست که هر مدیری نقاط مثبتی هم دارد که شایان تقدیر است و همان آیین تکریم برای این تقدیر بس است، ولی نقاط ضعف و کاستیها چه میشود؟
در این یادداشت قصد نقد و موشکافی فعالیتهای آقایان را نداریم و آن را به مجال دیگری وامیگذاریم و تنها به همین پرسش مهم بسنده میکنیم:
پس از پایان دوره مدیریت یک مسئول چگونه میتوان کارنامهای واقعی از عملکرد وی به مردم ارائه داد؟ مردمی که ولینعمت مسئولان هستند، حق مطالبه خواستههای خود و نقد و بررسی فعالیت مسئول را از چه مجرایی پیگیری کنند؟ در کدام محفل و نشستی فارغ از بهبه و چهچه همیشگی میشود صاف و پوستکنده با یک مسئول سخن گفت و فلسفه وجودی مسئولان را که «نوکری مردم» است(1)، به آنان یادآور شد؟
امیدوارم مسئولان و آگاهان و فعالان سیاسی-فرهنگی پاسخی به این پرسش بدهند و اگر حق پرسش برای ما مردم وجود ندارد، یک بار برای همیشه آب صافی بر دستان ما بریزند و بگویند که با سخنان رهبری به میل خود رفتار میکنند. آیا نشنیدهاند که حضرت آقا خطاب به جوانهایی که در سرتاسر کشور فعّالیّتهای فرهنگی میکنند، فرمودند:
«… نقّادی کنند. نقاط ضعف را و نقاط منفی را به رخ ما مسئولین بکشانند. گاهی میشود که مسئول، متوجّه نیست چه دارد میگذرد در متن جامعه، امّا آن جوان در متن جامعه است، او میفهمد.» (2)
اما تا از سوی مسئولان این حق از ما دریغ نشده و مورد شماتت حامیان مدیران قرار نگرفتهایم، در خصوص آخرین مدیر وداعکرده جناب آقای احمدی افزادی چند نکته بنویسم:
آقای احمدی افزادی فردی است که در سازمان صدا و سیما پیشینه دارد. پیش از این، مدیریت شبکه تهران، مدیریت رادیو جوان، مدیرکلی صدا و سیمای مرکز گلستان، مدیرکلی رادیو البرز و مدیریت شبکه شما را بر عهده داشته و انتظار میرفت با آن حجم تجربه دوران درخشانی را برای مرکز اصفهان رقم بزند.
باید دید 4 سال مدیریت آقای احمدی افزادی چقدر توانسته است جایگاه شبکه استانی را ارتقا بخشد؟ در آیین تودیع وی بر اهمیت شبکههای بومی و استانی تأکید شد، باید از ایشان پرسید: برای این استان چه کردید؟ این شبکه استانی چقدر به مسائل استان میپردازد؟ چند ساعت از پخش این شبکه برنامههای تأمینی است که از سایر شبکهها ضبط میشود؟
آیا دعوت مکرر مجریان از تهران در راستای تقویت تمرکز زدایی و توجه به ظرفیتهای محلی است؟ آیا در این 4 سال به بازشناسی و گسترش فرهنگ اصفهان توجه شد؟ چند نفر مجری با لهجههای استان جذب و بهکارگیری شدند؟ چقدر نیروهای استخدام شده با فرهنگ و هنر و قومیتهای اصفهان آشنا هستند؟
در مراسم تودیع، احمدی افزادی مدیرکل قبلی صدا و سیمای مرکز اصفهان به ظرفیتهای استان اشاره کرد و گفت: «اصفهان به تعبیر من فرصتی برای رشد، معنویت و جهانی شدن انقلاب اسلامی ایران برای کشور و رسانه ملی است.»
چقدر از این فرصت استفاده کردید؟ 1304 روز برای این کار وقت داشتید.
وی افزود: «مرکز صدا و سیمای اصفهان در بطن اصفهانِ تاریخی با بزرگان، اندیشمندان، عرفا و تمام فرهیختگان، همه آزادگان و شهدایی همراه است که جهان اسلام و ایران به آنها میبالند لیکن مرکز اصفهان برای هدایت شدن و رسیدن به رشد باید به استان خود اقتدا کند.»
آقای مدیرکل پیشین! جلسه تودیع را با معارفه اشتباه گرفته است. اینها که گفته شد همان ظرفیتهایی است که در این 4 سال به آن توجه نکردید، البته دلیلش هم عدم شناخت شما از اصفهان و عظمت آن بود. گویا چند مدتی به این بیغوله تبعید بودید و دلتان در هوای جام جم بال بال میزد! برای شناخت اصفهان هم گامی برنداشتید و از دخمه مدیریت خجالتی بیرون نیامدید تا با فعالان عرصه فرهنگ تعامل داشته باشید، آن هم در اصفهان، شهر آدمها و کانونهای فرهنگی.
شما برای دفاع مقدس در استانی که میزبان بیشترین شهید است، چه کردید؟ چقدر از نیروهای ارزشی درون سازمان حمایت کردید؟ در چند فیلم و سریال حضور پررنگ اصفهان در دفاع مقدس به تصویر کشیده شده تا شاهد بالندگی هویت جوان امروز اصفهان باشیم؟ اصلاً تا به حال در فیلمی لهجه اصفهانی شنیدهاید؟
احمدی با اشاره به 4 محور حرکتی صدا و سیمای مرکز اصفهان گفت: «حرکت بر مبنای افزایش بهرهوری و ارتقای کارآمدی بر حسب نیاز بیشتر به نیروی انقلابی در شرایط سخت کشور، توسعه زیرساختهای مرکز اصفهان با توجه جدی به نیازمندیها و جبران اندکی از نیازها با تلاش جهادگران، شبکهمحوری و مخاطبگرایی و پرداختن به مطالبات مردم بود.»
از نیروی انقلابی که سپر دفاعی آقایان است که بگذریم، پرداختن به مطالبات مردم مطرح شده است که کاش ایشان توضیح میداد که چگونه؟
از مهمترین مطالبات مردم اصفهان در سالهای اخیر، آب و هوای سالم بوده است اما تا آنجا که ما شنیدهایم پخش تصویر بستر خشک زاینده رود ممنوع بود! شما کجا مطالبات مردم را منتقل کردهاید که برای گرفتن حقشان مجبور به تجمع و تحصن میشوند؟ آقای احمدی! اصلاً شما مشکلات مردم استان را چگونه رصد کردهاید؟ مدیر تهرانی! چند بار میان مردم رفتید و مسائل را لمس کردید؟
احمدی افزادی افزوده است: «ما باید از دیوارهای سخت استودیو خارج و از کلام مونولوگ به سمت مردم میرفتیم و در این راستا نمونههای بسیار خوبی مانند مراسم شهید حججی، روز قدس، 22 بهمن، شهدای غواص تا برنامههای امید و نشاط محور و برنامه گلستان شهدا در سال تحویل که به انتخاب معاونت استانهای صدا و سیما بهترین برنامه نوروز بود، به یادگار مانده است.»
گویا کمکم وظایف صدا و سیما تبدیل به مزایا میشود. برادر عزیز! چرا در سخنان خود از برنامه زندهرود یاد نکردید تا مورد تشویق! علمای حاضر قرار گیرید؟ راه و رسم سخن در چنین محافلی را خوب میدانید!
وی با اشاره به اقدامات انجام شده در حوزه فضای مجازی تصریح کرد: «با موفقیت از پیامرسان خارجی به پیامرسان داخلی کوچ کردیم و حتی در سروش بیش از 300 هزار مخاطب فعال داریم که آغاز فعالیت است.»
با مراجعه به وبگاه صدا و سیمای مرکز اصفهان(اینجا) میزان اعتبار سخنان مدیر کل سابق روشن میشود:
تا تاریخ 28/5/97 کانالهای تحت اشراف ایشان به این آمار دست یافتهاند:
خبرگزاری صدا و سیمای مرکز اصفهان: 5413 عضو
شبکه اصفهان: 1723 عضو
رادیو اصفهان: 1218 عضو
کانال برنامه زندهرود (پرمخاطبترین برنامه شبکه): 446 عضو
آقای دکتر! میبینید که جمع همه اینها به 9000 هم نمیرسد، چه برسد به 300 هزار! اگر هم منظور شما کانال خبرگزاری مرکزی سازمان بوده که آن هم 85460 عضو دارد. در هر حال توضیح دهید که این عدد قلمبه 300 هزار از کجا آمده است؟!
احمدی افزادی افزود: «محوریت تقویت امید و نشاط اجتماعی با پاسخ به سؤالات و توجه به بهجت و معنویت مردم است، امروز باید به بهجتافزایی توجه کنیم و آن را معنا کنیم، بهجت مقولهای فرای شادی است.»
مشتاقانه منتظر تعریف ایشان از شادی و بهجت هستیم. آیا جز دعوت سلبریتیها برنامهای برای شادیآفرینی داشتهاید؟ آیا فضای برنامههای مذهبی را از اندوه دور کردهاید؟
وی خاطرنشان کرد: «در این مرکز نیروی انسانی متخصص با توان بالا داریم و شبکه اصفهان قادر است در سطح ملی و فراملی تأمین محتوا کند و آمادگی برنامهسازی بینالمللی را دارد.»(+)
این هم ادعایی که 4 سال برای اثبات آن فرصت بود. به گمان من ضعف خروجیهای شبکه اصفهان یا بهخاطر نداشتن نیروهای زبده، توانمند و فکور است و یا مدیریت و برنامهریزی ضعیف. در هر دو حال مدیر کل محترم باید پاسخگو باشد. اگر کادرسازی نکرده، چرا؟ و اگر کادر قوی دارد، چرا خروجی اینقدر ضعیف؟
البته وی 3 پروژه بزرگ را در مورد مشاهیر اصفهان نام برده که در مرحله نگارش و پیشتولید است و امیدواریم به سستی و سبکی «خاک تابان» علی کلباسی نباشد.
دکتر احمدی افزادی مدیر کل پیشین صدا و سیمای مرکز اصفهان در این آیین گفت: «شبکه تلویزیونی استان اصفهان که اولین شبکه پس از تهران بود و در طی سالهای فعالیت خود بیش از ۵۰ سریال تلویزیونی، ۱۶ مستند و ۳۲۰ قسمت انیمیشن تهیه، تولید و پخش کرده است.» وی برتری پیاپی معاونت اطلاعات و اخبار استان بین مراکز، کسب رتبههای برتر در تهیه و تولید گزارشها، نمایشنامه و برنامههای رادیویی تهیه و تولید آثار فاخر در بخش موسیقی و ارائه دهها تحقیق و پژوهش منجر به تولید را از فعالیتهای شبکه اصفهان بیان کرد.
خُب، خدا را شکر که اینقدر حال شبکه استانی ما خوب است! البته مُشک آن است که خود ببوید… سخن ایشان مرا یاد بخشی از کتاب «زندگی در عیش، مردن در خوشی» اثر «نیل پستمن» انداخت که اهالی رسانه حتماً این کتاب را خواندهاند، آنجا که مینویسد:
«جیمز بنت صاحب نیویورک هرالد با غرور هرچه تمامتر اعلام داشت که در هفته اول سال 1848 روزنامه او 79 هزار کلمه تلگرافی را منتشر کرده است. درباره اینکه این تعداد کلمه و عبارت چه نفعی برای خوانندگان او داشته است بنت البته چیزی نگفت.»
گویا این داستان رسانهای در همه جای دنیا رخ میدهد و یک پندار فراگیر است. آنچه برای مدیران اهمیت دارد، اعداد و تراز کاری است و به بازخورد و تأثیر توجهی نمیکنند.
نکته جالب و شگفتانگیز این است که آمار بیان شده احمدی افزادی دقیقاً همان آماری است که علی کلباسی مدیر کل اسبق در سال 93 داده بود! مقایسه کنید:
بهمن 93: (اینجا)
مرداد 97: (اینجا)
یعنی عملاً در زمان احمدی افزادی هیچ فعالیتی انجام نشده و آقای مدیر کل استراحت میکرده است؟!
پیش از این در نوشتهای که در اینترنت بازنشر شد و متأسفانه هیچ نشریه کاغذی زیر بار انتشار آن نرفت، درباره نقش رسانه بهویژه شبکه استانی اصفهان در افول لهجه شیرین اصفهان نوشتم(+)، خوب است آقای احمدی پرسشهای همان یادداشت را پاسخ بدهد و بیفزاید که این 50 سریال چقدر در فرهنگ و دین ما اثر داشته است؟ چقدر شاخصههای فرهنگی مانند لهجه و رسوم منطقی و مثبت استان را رشد داده است؟
آقای احمدی افزادی برتری معاونت اطلاعات و اخبار استان میان مراکز را در کارنامه کاری خود بیان کرد (دقیقاً عین آقای کلباسی!). اتفاقاً بهزعم بسیاری از کارشناسان یکی از ضعیفترین بخشهای شبکه اصفهان بخش خبر آن است که از مردم کوچه و بازار هم میتوان این قضاوت را شنید. ضعف در خبرگیری، تنظیم متن، اولویتبندی و انتخاب گویندگان بسیار مشهود است. به ویژه محافظهکاری در نقد نهادها و ارائه همیشگی چهرهای گل و بلبل از فضای استان، بخشهای خبری را به مجموعهای از اخبار کماهمیت به اضافه گزارش کار روزانه آقای استاندار تبدیل کرده است. در موارد بسیاری که واکنشهای خبری میتوانست جلوی خسارتهایی را بگیرد، صدا و سیمای اصفهان با سکوت خود با آن شرایط همراهی کرد. در رخدادهای غمانگیز کشاورزان شرق اصفهان، شبکه استانی حرکت مثبتی نداشت و سکوت و واهمه از اطلاعرسانی و مطالبه مردمی، نقش رسانههای بیگانه را پررنگتر کرد.
آقای احمدی افزادی! صدا و سیمای شما با این تصویر برخوردار و مرفه و همه چیز تمامی که از اصفهان نشان میدهد، عامل مهاجرت سالانه هزاران نفر به مرکز استان است که زمینهساز بحرانهای اجتماعی و فاجعه ملی در آینده خواهد بود. جواب خدا و مردم بیگناه را چه میدهید؟
در آیین تکریم و معارفه، دارابی، معاون امور استانهای رسانه ملی با بیان اینکه در کشور بیش از ۹۵ درصد از ظرفیتهای فرهنگی در خارج از پایتخت است، گفت: «اگر بخواهیم به جایگاه فرهنگی خودمان دست پیدا کنیم، باید به داشتههای خود رجوع کرده چرا که نادیده گرفتن سرمایههای فرهنگی باعث عقبافتادگی رسانه ملی میشود. اولویت امروزدر مراکز استانها توجه به فرهنگ، زبان، گویش و سنتها است.»
دقیقاً پرسش ما، هم از آقای دارابی و هم از آقای احمدی این است که برای فرهنگ، گویش و سنت اصفهان چه کردید؟ جایگاه لهجه اصفهان در صدا و سیما هنوز هم در سخیفترین موقعیت است و به آن نگاه لودگی دارند.
امیدوارم آقای دکتر اکنون که فارغ شده است در نشستهایی صمیمانه حضور یابد و پاسخ پرسش ناصحان و دلسوزان را بدهد تا همه مدیران و مدیر کل جدید بدانند که زیر نظر مردمند و روزی پیش از حضور در محکمه عدل الهی در پیشگاه مردم نیز باید جواب پس بدهند. شاید آن روز با دقت و احتیاطی بیشتر خدمت کنند.
در پایان باز هم از خدمات 43 ماهه دکتر احمدی افزادی تقدیر میکنم و امیدوارم این نوشته را که حاوی چند پرسش صمیمانه بود، حمل بر خصومت نکند که باید به سخن حضرت آقا عمل کرد و مطالبه و سؤال از مسئولان را ترویج نمود.
قدر وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس خجالت که از این حاصل اوقات بریم
منابع:
(1) بیانات مقام معظم رهبری، 15/11/1382: «فلسفه وجود بنده و امثال بنده و دیگر مسؤولان، خدمت است. ما نوکر و خدمتگزار مردم هستیم. اعتبار و آبروی ما به این است.»
(2) بیانات مقام معظم رهبری، 1/1/1393، حرم مطهر رضوی
انتهای پیام/
البته بنياد حكمت اسلامي و صدرا و […] فراموش نشود و البته […]